fbpx

Coğrafi Bilgi Sistemi

26 Şubat 2021

10.02.2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan muhtelif yönetmelikler çerçevesinde Coğrafi Bilgi Sistemi ile ilgili önemli değişiklikler yapılmıştır. Bu bağlamda:

(i) Coğrafi Veri Lisans Yönetmeliği,

(ii) Coğrafi Bilgi Sistemlerine İlişkin Oluşturulan Kurullar ve Çalışma Heyetleri Hakkında Yönetmelik

(iii) Ulusal Coğrafi Bilgi Sisteminin Kurulması ve Yönetilmesi Hakkında Yönetmeliğin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik (Karar Sayısı: 3531) yayımlanmış olup, bu yazımızda Coğrafi Bilgi Sistemi hakkında genel bilgi verilmektedir.

I. Coğrafi Bilgi Sistemi Nedir?

Coğrafi Bilgi Sistemi’ni tanımlamadan önce “coğrafi bilgi”yi tanımlamak gerekmektedir. Coğrafi bilgi; öznitelik bilgisi ve topolojik bilgiyi içeren nitelik kazandırılmış coğrafi veriyi ifade etmektedir. Bu verilerin tutulduğu ve sistematik hale getirildiği alana ise Coğrafi Bilgi Sistemi (“CBS”) denilmektedir.

Detaylandırmak gerekirse; Dünya üzerindeki karmaşık sosyal, ekonomik, çevresel vb. sorunların çözümüne yönelik mekana/konuma dayalı karar verme süreçlerinde kullanıcılara yardımcı olmak üzere, büyük hacimli coğrafi verilerin toplanması, depolanması, işlenmesi, yönetimi, analizi gibi fonksiyonlarını yerine getiren donanım, yazılım, personel, coğrafi veri ve yöntem bütünüdür.

II. Coğrafi Bilgi Sisteminin Kanuni Dayanağı Nedir?

Coğrafi Bilgi Sistemi tarihsel süreçte ilk defa İngiliz coğrafyacı profesör Roger Tomlinson’un öncü çalışmaları sayesinde ortaya çıkmıştır. Tomlinson, 1963’te ilk bilgisayar destekli haritalama işlemini gerçekleştirmiştir. Bu öncü hareket sonrası coğrafi bilgi sisteminin önemi anlaşılmış ve günümüze kadar çok yaygın bir şekilde kullanılarak farklı meslek alanlarına yardımcı olmuştur. Coğrafi bilgi sistemi, 07.11.2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (“CB Kararnamesi”) ile kanuni dayanak altına alınmış ve en önemlisi de kurum ve kuruluşlar arası koordinasyonun sağlanması amacıyla birden çok hüküm belirlenmiştir.

III. Coğrafi Bilgi Sistemi İle İlgili Mevzuat Hükümleri Nelerdir?

Coğrafi Bilgi Sistemi konusunda tamamlayıcı nitelikte bir takım mevzuat hükümleri, 10.02.2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak aynı gün yürürlüğe girmiştir. İlgili mevzuat hükümlerini ve hangi alanlarda düzenleme yapma amacıyla yürürlüğe girdiklerine ilişkin bilgi vermek isteriz.

· Coğrafi Bilgi Sistemlerine İlişkin Oluşturulan Kurullar Ve Çalışma Heyetleri Hakkında Yönetmelik: Bu yönetmeliğin amacı ve kapsamı; 07.11.2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan CB Kararnamesi’nde oluşturulan kurulların çalışma usul ve esasları ile çalışma heyetleri ve alt çalışma gruplarının oluşturulması ve bunların çalışma usul ve esaslarını belirlemektir. Bu yönetmelikle birlikte Türkiye Coğrafi Bilgi Sistemi Kurulu ve Çalışma Heyeti kurulmuştur. Yönetmelik hükümleri, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (“Bakanlık”) tarafından yürütülecektir.

· Coğrafi Veri İzinleri Yönetmeliği: Bu yönetmeliğin amacı; gerçek kişi, özel hukuk tüzel kişisi ve kamu tüzel kişilerinin ulusal coğrafi veri sorumluluk matrisi kapsamındaki coğrafi verileri toplamasına, üretmesine, paylaşmasına ve satmasına ilişkin faaliyetleri kapsamında Bakanlık tarafından verilecek izinlere dair usul ve esasları belirlemektir. Bu yönetmelik ile birlikte Bakanlık bünyesinde bir başvuru sistemi oluşturulmuştur. Başvuruları kabul edilen başvuruculara, Bakanlık tarafından izin belgesi verilmektedir. Bu izin belgesi 1 yıl süreli olacak şekilde verilmektedir.

· Coğrafi Veri Lisans Yönetmeliği: Bu yönetmeliğin amacı; Coğrafi Bilgi Sistemi konularında faaliyet gösteren özel hukuk tüzel kişilerinin; ulusal coğrafi veri sorumluluk matrisi kapsamında yer alan coğrafi verileri, Resmî Gazete’de yayımlanan standartlara uygun olarak toplaması, üretmesi, paylaşması, satması, mevcut verileri kullanarak veri madenciliği yapması, yeni veri üretmesi ile ilgili faaliyetlere ilişkin usul ve esasları belirlemektir. Bu yönetmelik ile birlikte Bakanlık tarafından belirlenen şartları sağlayan özel hukuk tüzel kişilerine coğrafi veri lisans belgelerinin verilmesi noktasında usul ve esasların belirlenmesi amaçlanmaktadır. Yönetmelikle özel hukuk tüzel kişilerine de bir takım yükümlülükler yüklenmiştir. Örneğim, Bakanlık tarafından hazırlanan lisans sözleşmesini imzalamak, lisans sözleşmesinde belirtilen faaliyetlerle ilgili altı ayda bir rapor sunmak ve veri güvenliği ve gizliliğini sağlamak gibi yükümlülükler söz konusudur.

IV. Sonuç

Coğrafi bilgi sistemi, haritacılık, coğrafya ve bilgisayar ile ilgili birimlerin ortak çalışması sonucu ortaya çıkmış bir teknolojidir. Bu sebeplerle de coğrafi veri altyapısı bileşenlerini içeren bilgi teknolojileri adı altında anılmaktadır. Görsel tabanlı olan verilerin işlenmesini ve amacına uygun olarak kullanılmasını sağlamaktadır. Bunun yanı sıra, akıllı şehir tasarımları planlanırken coğrafi bilgi sistemi yardımıyla daha kolay bir şekilde hazırlanabilmektedir. Bu sebeple özellikle şehir planlamaları açısında önemli bir sistem olarak karşımıza çıkmaktadır.,

Oğuz Kara (kara@oguzkara.av.tr)

Serhat Timur

Kişisel Fotoğrafların İzinsiz Paylaşılması

Kişisel Fotoğrafların İzinsiz Paylaşılması

Türk Rekabet Hukukunda Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması

Rekabet Hukukunda Uyumlu Eylemler

Miras Yönetiminde Tereke Temsilcisi Atama – Soru & Cevap

Devlet Destekli Konut Kredisi Hakkında Merak Edilenler

Sosyal Güvenlik Kurumu Tarafından Uygulanan İdari Para Cezaları

Anlaşmalı Boşanma Davaları

Boşanma Kararlarının Tanınmasında Yeni Dönem

Boşanmada Velayet – Soru & Cevap

Kadına Karşı Artarak İlerleyen Şiddet

Yatırımcılar İçin Almanya’da Oturum İzni

ADRES

Barbaros Mah. Begonya Sk. A+Live Ataşehir, No:7, 34746 Ataşehir-İstanbul

Okab- Oğuz Kara Avukatlık Bürosu

TELEFON

Pzt – Cum | 09:00 – 18:00

+90 216 807 09 27

E-POSTA

info@oguzkara.av.tr


© 2023 OĞUZ KARA AVUKATLIK BÜROSU (OKAB)

Web sitemizi kullanarak çerezlere izin vermektesiniz. Daha fazla bilgi için çerez politikamızı inceleyebilirsiniz. Detaylı bilgi için tıklayın.